به گزارش راهبرد معاصر؛ سازمان هواشناسی کشور از ابتدای مهر ماه پیشبینی کرده بود که وضعیت بارشها در ایران طی پاییز و زمستان ۹۹ کمتر از نرمال باشد. بهاین ترتیب بر اساس اعلام مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی مهر ماه ایران ۱.۵ میلیمتر نسبت به میانگین بلند مدت کم بارشتر بود و آبان ماه نیز میزان بارشها نسبت به نرمال ۱۹ درصد کمتر گزارش شد.
هرچند که وضعیت بارشها طی این دو ماه نگرانکننده گزارش میشد اما افزایش ورود سامانههای بارشی به کشور طی آذر ماه ۹۹ شرایط را تا حدودی بهبود بخشید، بهطوریکه بارشهای خوب در آذر ماه سبب شد که در نهایت پاییز ایران نسبت به میانگین بلند مدت حدود ۱۰ درصد افزایش بارش داشته باشد.
شرایط خوب بارشها در کشور چندان طول نکشید چراکه زمستان ایران بسیار کمبارش و گرمتر از حد نرمال بود، بهطوریکه سازمان هواشناسی اعلام کرد که کمبارشی در ایران نگران کننده است و پیشبینی میشود که تا پایان سال آبی با خشکسالی شدید و متوسط در کشور مواجه باشیم.
از سویی دیگر طی همین بازه زمانی گرمای هوا در برخی از نقاط رکورد زد. احد وظیفه – رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی – طی بهمن ماه در گفت و گویی با ایسنا از رکوردزنی گرمای هوا در تهران طی بهمن ماه خبر داده بود. به گفته او طی روز ۲۳ بهمن ماه کمینه دمای هوای تهران در ایستگاه مهرآباد به ۹ درجه سانتیگراد رسید که چنین دمایی نسبت به میانگین بلند مدت تهران بیسابقه بود.
احد وظیفه درباره آخرین وضعیت بارشها در کشور اظهار میکند: از ابتدای مهرماه تاکنون حدود ۱۰۸ میلیمتر بارش در کشور داشتیم. این مقدار نسبت به میانگین بلند مدت کشور حدود ۳۴ درصد کمتر است همچنین بارشها در ایران نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۹ درصد کاهش یافته است.
سال گذشته (۱۳۹۸) یکی از سالهای خوب بارشی در کشور بود. طی سال آبی زراعی ۹۹-۹۸ بیش از ۲۹۰ میلیمتر بارش در کشور داشتیم که این میزان نسبت به بلند مدت حدود ۳۱ درصد افزایش یافته بود.
هرچند که سال آبی گذشته بیشتر استانهای کشور با افزایش بارش مواجه بودند اما وظیفه میگوید که درحالحاضر بارشها در برخی از استانهای جنوبی و شرقی کشور بین ۹۰ تا ۵۰ درصد کمتر از حد نرمال است. برای مثال بارشها در سیستان و بلوچستان ۹۳ درصد، هرمزگان ۹۰ درصد، کرمان ۶۴ درصد، خراسان شمالی۴۳ درصد، خراسان رضوی ۵۰ درصد و فارس ۴۰ درصد کمتر از میانگین بلند مدت گزارش شده است.
او ادامه میدهد: وضعیت بارشها در شمال غرب کشور و استانهای تهران، البرز و قزوین نزدیک به شرایط نرمال است اما بهطور کلی تمامی استانهای کشور با کم بارشی مواجه هستند.
یکی از نگرانیهای اصلی در سالهای خشک و کم بارش وضعیت رودخانهها و تالابهایی است که حقآبه خود را دریافت نمیکنند. رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ضمن اشاره به این نکته اظهار میکند: وضعیت بارشها در حوضه رودخانههای جنوب غرب کشور ازجمله کرخه، سرشاخههای زایندهرود، دز و کارون نگران کننده است. اکنون دروضعیتی هستیم که بارشها در کشور رو بهکاهش است و کم بارشیها در ایران طی ماههای آینده نیز جبران نخواهد شد.
زمستان امسال بهویژه بهمن ماه هوا گرمتر از همیشه بود و همانطور که اشاره شد در برخی مناطق ازجمله تهران گرمای هوا رکورد زد. بر اساس اطلاعات موجود طی نیمه دوم بهمن ماه، میانگین دمای هوا در کشور نسبت به بلند مدت خود حدود ۳ تا ۴ درجه سانتیگراد افزایش یافت همچنین میانگین دمای هوا در استان اردبیل ۶.۴ درجه سانتیگراد و در استانهای زنجان و گیلان ۶.۳ درجه سانتیگراد نسبت به بلند مدت بیشتر شده بود.
وظیفه درباره وضعیت کلی دمای هوا در زمستان امسال توضیح میدهد: میانگین دمای هوا در زمستان امسال حدود ۱.۳ درجه سانتیگراد بیشتر از نرمال بوده است. این بیهنجاری دمایی بهویژه در غرب و شمال غرب محسوس بود، بهطوریکه دمای هوا در کردستان ۲.۴ سانتیگراد، در لرستان ۲.۲ سانتیگراد، در چهار محال و بختیاری ۲.۱ سانتیگراد و در زنجان و ایلام ۲ درجه سانتیگراد گرمتر از سالهای قبل گزارش شده است.
به گفته او بیهنجاری دمایی در بهمن ماه امسال قابل ملاحظه بود، بهطوریکه میانگین دمای هوا طی این ماه حدود دو تا سه درجه سانتیگراد در شرایط بیش از حد نرمال قرار داشت.
آنطور که مدلهای اقلیمی پیشبینی کردهاند، کم بارشی در کشور کماکان ادامه دارد و ایران سهم چندانی از بارشهای بهاری نخواهد داشت. رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با بیان اینکه براساس پیشبینیهای انجام شده نوروز ۱۴۰۰ نیز بسیار کم بارش خواهد بود، میگوید: تقریبا تا اواخر نوروز جنوب، جنوب غرب و شرق کشور بارشی نخواهند داشت اما در شمال غرب و غرب بارشهایی خواهیم داشت و در مرکز کشور نیز بارشهای کمی پیشبینی میشود.
او در پایان اظهار میکند: از چهارشنبه هفته آینده (۴ فروردین) بارشها بیشتر در نوار شمالی کشور پیشبینی میشود. بههرحال وضعیت بارشها در کشور نگرانکننده است و تمامی مدلها نیز بیانگر آن هستند که تا آخر فصل بهار بارشها در ایران کمتر از نرمال خواهد بود. از اینرو در برخی مناطق با خشکسالی بسیار شدید مواجه میشویم. از سویی دیگر بهدنبال کاهش ورود سامانههای بارشی به کشور و کاهش بارشها، دمای هوا در فصل بهار نیز بیشتر از میانگین بلند مدت پیشبینی میشود./ایسنا